Keurmerken en certificeringen

Om de consument duidelijkheid te geven over de herkomst van een product, maar ook om te garanderen dat biologische textiel ook daadwerkelijk biologisch is, zijn er certificeringen in het leven geroepen. Wat begon om duidelijkheid en transparantie te creëren, groeide in de loop der jaren echter uit tot een woud van certificeringen, een situatie waar de consument onmogelijk mee geholpen kon zijn. Daarom is er nu weer een nieuwe roep naar duidelijkheid. Voor biologische textiel is GOTS het belangrijkste keurmerk, mede omdat enkele andere certificeringen zich hebben geconformeerd aan de regels die door GOTS zijn opgesteld, en er als het ware in zijn opgegaan.

GOTS is de afkorting van Global Organic Textiles Standard. Als een artikel GOTS-gecertificeerd is, herken je dit aan het logo: een wit hemd op een rond groen vlak. Deze certificering heeft altijd betrekking op het eindproduct.

 

De GOTS-standaard is eigenlijk niets anders dan een eisenpakket waaraan producenten moeten voldoen als ze hun product willen certificeren. Dat eisenpakket is redelijk uitgebreid. De huidige versie van de standaard, waarin alle voorwaarden en alles wat mag en niet mag worden opgesomd, is een document van 37 kantjes A4. Alleen al uit die omvang blijkt dat er veel te regelen is en dat de certificering van kleding een omslachtig proces is. Dat komt omdat de productieketen van kleding lang en ingewikkeld is. Voordat een ruwe vezel (zoals katoen of wol) tot een kledingstuk is verwerkt gaat deze langs allerlei gespecialiseerde bedrijven. Voor bijvoorbeeld wol zou dat eerst een wasserij kunnen zijn, vervolgens een spinnerij, dan een twijnerij, een weverij, een ververij en tenslotte een confectie-bedrijf. Voor alle verschillende stappen die een artikel doorloopt, zijn in GOTS eisen opgesteld. Daarbij gaat het vooral over schone en milieuvriendelijke productie die in overeenstemming is met het idee van 'biologisch' en het verbieden van productiemethodes en middelen die dat niet zijn.

De basis van de standaard is dat de vezels afkomstig moeten zijn uit biologische landbouw. Alles begint met het materiaal waarvan een kledingstuk of textiel is gemaakt. Als een artikel ‘GOTS Organic’ is gelabeld, bestaat het voor minstens 95 procent uit vezels uit biologische landbouw of biologische veeteelt. Daarbij worden geen chemische of kunstmatige gewasbeschermers (insecticiden, onkruidverdelgers) en kunstmest gebruikt en is genetische manipulatie verboden.

Bij sommige artikelen staat onder het GOTS logo de term ‘Made with Organic’. In dat geval is minstens 70 procent van de gebruikte vezels afkomstig uit biologische landbouw of biologische veeteelt. De overige 30 procent mag bestaan uit conventioneel verbouwde maar gentech-vrije natuurlijke vezels, als linnen en hennep of zijde.
Bijvoorbeeld een broek van 70% biologische katoen en 30% ‘conventioneel’ linnen krijgt dan een GOTS “Made with Organic” certificering.
Conventionele katoen en angorawol worden buiten deze regeling gehouden: die moeten altijd biologisch zijn. Een broek van 70% ‘gewone’ katoen en 30% biologisch linnen komt dus niet in aanmerking voor een certificering.

Voor bepaalde productgroepen accepteert de GOTS standaard een klein percentage synthetische vezels. Dit betreft onder meer ondergoed, waarin tot 8% elastaan mag worden verwerkt. Feitelijk is dat een tegemoetkoming aan de consument, die graag aansluitende onderkleding met een beetje stretch wil.

Wat heb je als consument aan GOTS?

Als je als consument zoekt naar biologische en fair gemaakte kleding (fairtrade), dan kan de GOTS-certificering je helpen bij het maken van een keuze. 

• GOTS stelt voorwaarden aan en controleert de volledige procesgang van een kledingstuk. Als in één van de schakels in de productieketen niet wordt voldaan aan de eisen, dan komt het eindproduct niet in aanmerking voor de certificering, ook als in alle voorafgaande en alle volgende schakels wél voldaan is aan alle eisen.

• GOTS biedt transparantie over de herkomst van je kleding. In principe is het mogelijk om de herkomst van bijvoorbeeld de katoen in een gecertificeerd kledingstuk volledig te herleiden. GOTS maakt die belofte ook waar: in een test die in 2019 werd gedaan door de Duitse consumentenbond was GOTS het enige label dat deze traceerbaarheid kon aantonen.

• Een van de onderdelen van de GOTS standaard is een sociale paragraaf. Dat betekent bijvoorbeeld dat kinderarbeid verboden is, en dat de arbeiders in elke productiefase fatsoenlijk worden betaald. Als consument weet je daarom zeker dat een artikel zowel bio als ‘fair’ is gemaakt, als het is voorzien van het groen-witte GOTS-logo.

• Voor mensen met een allergie of een gevoelige huid kan een GOTS-certificering betekenen dat ze de kleding goed kunnen verdragen. Veel allergieën hebben immers te maken met synthetische vezels die in kleding zijn verwerkt en chemicalieën die ergens in het proces zijn gebruikt. De GOTS-certificering laat echter maar een zeer beperkte hoeveelheid van deze synthetische vezels toe en chemicalieën die bekend staan als allergeen zijn verboden. Dat geldt bijvoorbeeld voor verfstoffen, waar soms zware metalen in zijn verwerkt. In de GOTS-standaard zijn dit soort toevoegingen verboden.

Ecotex is zelf een GOTS-gecertificeerd bedrijf. Dat betekent dat hier elk jaar iemand op de stoep staat die het volledige bedrijf doorlicht, de medewerkers interviewt, kijkt naar de werksituatie enz. De instantie die ons onderzoekt en aan wie wij alle gegevens moeten voorleggen is CERES, een in Duitsland gevestigd certificeringsbedrijf. Uit het GOTS-logo kan je afleiden welke organisatie de certificering doet, want het is verplicht om de naam van deze organisatie in het logo op te nemen. Daarom staat CERES in ons logo vermeld. Ontbreekt de naam van de certificeerder op het logo, dan weet je zeker dat ofwel het product waar het over gaat niet gecertificeerd is of dat het bedrijf dat het aanbiedt niet gecertificeerd is.

Kijk hier voor het GOTS-certificaat van Ecotex (Ecological Textiles).

Klik hier om de GOTS-site te bezoeken.