Zo herken je een GOTS-product

Deze week werd onze GOTS-certificering verlengd. GOTS (Global Organic Textile Standard) is de belangrijkste, wereldwijd geldende certificering voor biologische en fair geproduceerde textiel. Hoe zie je of je te maken hebt met een gecertificeerd product of met greenwashing?


GOTS is een strenge certificering en heeft in de loop van de jaren een stevige reputatie van betrouwbaarheid opgebouwd. De certificering wordt steeds bekender, wat zich weerspiegelt in een sterk toegenomen aantal GOTS-gecertificeerde bedrijven. Maar het gebeurt ook wel eens dat bedrijven willen meeliften op die goede naam door in hun marketing de naam GOTS te gebruiken zonder dat er sprake is van een gecertificeerd product. Ook het GOTS-logo (het bekende witte hemdje op een groene achtergrond) wordt vaker ten onrechte gebruikt. Feitelijk is dat greenwashing.

Groei aantal GOTS bedrijven


Hoe weet je nu als consument dat je werkelijk te maken hebt met een GOTS-product? Je kan deze drie vuistregels hanteren:

1) KIJK NAAR HET LOGO. Dit is de belangrijkste en eenvoudigste vuistregel. Als een product gecertificeerd is, dient het logo altijd op het product zelf of op de verpakking te worden weergegeven. In webshops moet het logo goed zichtbaar en direct bij het product staan.

Het logo bestaat uit twee delen. Allereerst het beeldmerk (het witte hemdje op een groene achtergrond) en ten tweede een kort tekstje met een nummer dat verwijst naar het producerende bedrijf en naar de partij die de certificering controleert en verstrekt. Onder ons logo staat bijvoorbeeld: ‘Organic. Certified by CERES-074’. Het woord Organic verwijst naar het (hoge) percentage biologische vezels in een artikel, CERES is de organisatie die ons controleert en het getal is een volgnummer. In de administratie van CERES zijn wij nummer 74. Als deze code ontbreekt op het logo is het niet geldig.

2) Tweede vuistregel: ALLEEN EINDPRODUCTEN KUNNEN GOTS-GECERTIFICEERD ZIJN. Afhankelijk van wanneer het op de markt wordt gebracht, kan dat eindproduct een kledingstuk zijn maar ook een stof of een garen. Als dit gecertificeerde product echter een nieuwe bewerking ondergaat, mag het niet meer als GOTS-gecertificeerd worden aangemerkt. Er wordt dan immers een nieuw eindproduct gemaakt en ook die stap in het productieproces zou dan gecertificeerd moeten worden. Voorbeeld: een drukker maakt een print op een GOTS-gecertificeerde stof. Zodra de drukker de stof gaat bedrukken wordt er als het ware een nieuw product gecreëerd, dat niet meer zonder meer GOTS gecertificeerd is. Wie weet immers welke kleurstoffen de drukker gebruikt, of hij zijn mensen wel fatsoenlijk betaalt en welke hulpstoffen hij nog meer gebruikt? Als een drukker communiceert dat er is gedrukt op een GOTS-gecertificeerde stof, wordt dat beschouwd als greenwashing als niet ook het drukproces gecertificeerd is. De bedrukte stof kan zijn certificering alleen behouden als de drukker zelf ook gecertificeerd is en de bewerking aantoonbaar conform de GOTS-eisen geschiedt.

3) Derde vuistregel: GOTS HEEFT ALLEEN BETREKKING OP TEXTIELE EINDPRODUCTEN. Er bestaat dus niet zoiets als GOTS-gecertificeerde kleurstoffen of GOTS-gecertificeerde chemicaliën. Kleurstoffen worden niet door GOTS gecertificeerd, net zo min als andere hulpmiddelen die soms worden gebruikt in een productiebedrijf. Er zijn wél kleurstoffen waarvan het gebruik is toegestaan binnen de GOTS-standaard maar dit is natuurlijk niet hetzelfde. Als een merk claimt dat het verft met GOTS-gecertificeerde kleurstoffen dan moet je eigenlijk maar aannemen dat dat zo is. Maar het is niet te controleren en doorgaans is het dan ook niet gecontroleerd door een onafhankelijke, gespecialiseerde organisatie als CERES. Dit soort uitlatingen zijn dus een vorm van greenwashing. Om dezelfde reden zijn ook claims dat stoffen zijn geverfd in een GOTS-gecertificeerd bedrijf nietszeggend, oncontroleerbaar en derhalve misleidend. In zo'n geval moet je op de eerste plaats maar aannemen dat de bewerking klopt, en op de tweede plaats zegt het helemaal niets over de werkelijk gebruikte kleurstoffen. In veel GOTS-gecertificeerde bedrijven vinden immers ook 'conventionele' producties plaats.

Kortom: je weet pas zeker of een artikel gecertificeerd is, als dat logo erbij staat. Alle andere claims zijn zogenaamde ‘zelfverklaringen’ die niet gecontroleerd zijn en ook niet zijn te controleren.